Nowa ustawa o delegowaniu kierowców w transporcie drogowym z dnia 28 lipca 2023 roku stanowi wdrożenie unijnych przepisów regulujących warunki prowadzenia działalności w branży transportu drogowego. Z naszego dzisiejszego artykułu dowiesz się, w jaki sposób rozwiązania te wpływają na obowiązki przewoźników, wynagrodzenie kierowców oraz jakie są zasady zgłaszania delegowania w IMI.
W tym artykule znajdziemy:
Pakiet Mobilności – zmiany dotyczące delegacji zagranicznych kierowców
Od 2022 roku obowiązują przepisy tzw. Pakietu Mobilności, który uregulował kwestie delegacji zagranicznych kierowców. Zgodnie z nowymi przepisami kierowca wykonujący zadania służbowe podczas zagranicznego wyjazdu nie jest w podróży służbowej, podlega natomiast zasadom oddelegowania. Regulacjami o delegowaniu objęte zostały wszystkie rodzaje przewozów, w tym kabotaż, od pierwszego dnia pracy. Istotną konsekwencją tych zmian jest brak wypłaty diet i ryczałtów dla kierowców realizujących obowiązki w transporcie międzynarodowym. Zamiast tego, otrzymują oni wynagrodzenie zgodne z obowiązującymi stawkami w kraju, w którym wykonują usługę. Wynagrodzenie to różni się w poszczególnych państwach Unii Europejskiej.
Celem zmian legislacyjnych jest ułatwienie poprawy warunków pracy oraz większego ujednolicenia zasad prowadzenia działalności przez przedsiębiorstwa transportowe z różnych krajów Unii Europejskiej. Zmiany dotyczą różnych aspektów, w tym sposobu obliczania podstawy składek na ubezpieczenia społeczne oraz podatku dochodowego dla kierowców pracujących na trasach międzynarodowych. Pracodawca jest zobligowany do zapewnienia kierowcy wynagrodzenia co najmniej na poziomie obowiązującym w państwie przyjmującym. Stawka wynagrodzenia jest weryfikowana przez organy kontroli poszczególnych państw członkowskich.
Delegowanie kierowcy w transporcie międzynarodowym – wymogi administracyjne
Ustawa definiuje kierowcę delegowanego z terytorium Polski jako pracownika z państwa członkowskiego, do którego jest kierowany tymczasowo przez przewoźnika drogowego z naszego kraju. Przepisy tej ustawy nie precyzują zasad delegowania kierowców z Polski, ponieważ te kwestie są regulowane przez przepisy krajowe poszczególnych państw członkowskich, które wdrożyły Pakiet Mobilności w transporcie drogowym. Jednakże nakłada się obowiązek na przewoźnika delegującego kierowcę, aby poinformował go o jego prawach i obowiązkach wynikających z oddelegowania, zgodnie z przepisami kraju, do którego jest kierowany. Regulacje wprowadziły istotne zmiany w obliczaniu podstawy składek na ubezpieczenia społeczne i podatku dochodowego dla kierowców. W skrócie, poniosą oni niższe obciążenia podatkowe i składkowe.
Międzynarodowy przewóz drogowy rozpoczyna się w miejscu załadunku, a kończy z chwilą rozładowania pojazdu. Nie jest on dzielony na odcinki podróży krajowej i zagranicznej, jak w przypadku pracowników innych niż kierowcy. W transporcie lądowym czas podróży zagranicznej liczy się od chwili przekroczenia granicy państwowej w drodze za granicę, do chwili jej ponownego przekroczenia w drodze powrotnej do kraju.
Wymogi administracyjne dotyczące delegowania kierowcy w transporcie międzynarodowym obejmują:
- zgłoszenie przez przewoźnika oddelegowania kierowcy właściwym organom państwa, do którego jest delegowany,
- zapewnienie kierowcy wymaganych dokumentów potwierdzających wykonywane przewozy,
- przesłanie przez przewoźnika na żądanie właściwych organów państwa, do którego kierowca jest delegowany, wyżej wymienionych dokumentów oraz jego umowy o pracę i dokumentacji związanej z wynagrodzeniem.
Zgłoszenie w IMI
Przewoźnik mający siedzibę w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej zobligowany jest do zgłoszenia delegowania kierowcy do właściwych organów krajowych państwa, do którego pracownik jest delegowany. Zgłoszenie to należy złożyć najpóźniej w momencie rozpoczęcia delegowania – dla każdego kierowcy i dla każdego państwa członkowskiego, stanowiącego miejsce oddelegowania. Służy do tego wielojęzyczny standardowy formularz dostępny w publicznym interfejsie połączonym z tzw. systemem IMI. Wymagane jest podanie następujących informacji:
- numeru licencji wspólnotowej,
- daty obowiązywania umowy o pracę kierowcy lub równoważnego dokumentu,
- przewidywane daty rozpoczęcia i zakończenia delegowania,
- informacji na temat świadczonej usługi transportowej.
Zwolnienie z obowiązku takiego zgłoszenia dotyczy kierowców realizujących:
- przewozy dwustronne pomiędzy państwami UE oraz między państwami UE a państwami spoza Unii,
- przewozy bilateralne z jedną operacją doładunku lub rozładunku albo dwoma operacjami doładunku lub rozładunku w drodze powrotnej,
- przewozy tranzytowe.
