Włoski system Patente a Crediti, który wszedł w życie 1 października 2024 roku, wprowadza nowe zasady dotyczące delegowania pracowników, szczególnie w sektorze budowlanym. Jest to system punktowy, w którym firmy zdobywają punkty za przestrzeganie przepisów dotyczących bezpieczeństwa, higieny pracy oraz zabezpieczenia społecznego. Z kolei punkty są odbierane za naruszenia tych przepisów. W artykule omówimy, czym jest licencja punktowa we Włoszech, jak uzyskać patent, jakie dokumenty są wymagane oraz jakie konsekwencje niesie za sobą nieprzestrzeganie nowych regulacji. Stosowanie tych wymogów jest nadrzędne dla każdej firmy planującej delegowanie pracowników do Włoch.
W tym artykule znajdziemy:
Czym jest Patente a Crediti?
Patente a Crediti to nowy włoski system punktowy, który został wprowadzony w celu zapewnienia zgodności z przepisami prawa pracy, bezpieczeństwa oraz zabezpieczeń społecznych dla przedsiębiorstw delegujących pracowników, zwłaszcza w branży budowlanej. System ten działa na zasadzie licencji punktowej, wobec czego firmy zdobywają punkty za przestrzeganie wymogów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, szkolenia pracowników czy składek na ubezpieczenia społeczne.
Firma, aby uzyskać dostęp do pracy na włoskich placach budowy lub innych miejscach, musi zarejestrować się w systemie i zdobyć patent, który będzie monitorowany i aktualizowany na podstawie bieżącej zgodności. W przypadku wykrycia niezgodności z obowiązującymi przepisami część punktów zostanie stracona, a w skrajnych przypadkach może dojść do zawieszenia licencji, co uniemożliwi dalsze delegowanie pracowników do Włoch.
Ważnym elementem systemu jest fakt, że punkty mogą być zdobywane na podstawie różnych działań związanych z przestrzeganiem przepisów, takich jak dostarczenie odpowiednich dokumentów, przeprowadzanie szkoleń BHP czy spełnianie standardów dotyczących oceny ryzyka w miejscu pracy.
Wymogi dotyczące Patente a Crediti
Aby uzyskać Patente a Crediti i móc legalnie delegować pracowników do Włoch, firmy muszą spełnić szereg wymagań związanych z przestrzeganiem przepisów traktujących o bezpieczeństwie, higienie pracy, odprowadzaniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz innych obowiązków prawnych. System ten nakłada obowiązki zarówno na firmy lokalne, jak i zagraniczne, które chcą prowadzić działalność w tym kraju. Poniżej przedstawimy najważniejsze kryteria dla przedsiębiorstw.
Rejestracja firmy we włoskich urzędach
Każda firma delegująca pracowników do Włoch musi być zarejestrowana w odpowiednich włoskich urzędach, takich jak Izba Handlowa i przynależeć do odpowiedniego sektora, np. przemysłowego, rzemieślniczego czy rolniczego, w zależności od charakteru działalności. Rejestracja jest niezbędna do legalnego funkcjonowania na włoskich placach budowy czy innych miejscach pracy.
Szkolenie pracowników i zgodność z przepisami BHP
Włochy wymagają, aby wszyscy delegowani pracownicy przeszli obowiązkowe szkolenie BHP zgodnie z przepisami tamtejszego prawa pracy (Dekret legislacyjny nr 81/2008). Pracodawcy muszą zaświadczyć, że ich pracownicy zostali odpowiednio przeszkoleni w zakresie bezpieczeństwa pracy, a dokumentacja potwierdzająca ukończenie szkoleń ma być dostępna w zakładzie pracy. Niezgodność z tym wymaganiem grozi utratą punktów lub zawieszeniem licencji.
Dokumentacja oceny ryzyka i ubezpieczeń
Firmy muszą dostarczyć dokumentację oceny ryzyka, która jest zgodna z włoskimi przepisami dotyczącymi bezpieczeństwa w pracy. Ważne jest również posiadanie ważnego Durc (Documento Unico di Regolarità Contributiva), który potwierdza, że firma regularnie opłaca składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne pracowników. Dokumenty te są niezbędne do utrzymania punktów w systemie Patente a Crediti i zapewnienia zgodności z przepisami.
Zgodność podatkowa
Od wszystkich firm oczekuje się posiadania certyfikatu zgodności podatkowej, który potwierdza, że przestrzegają one obowiązków podatkowych na terenie Włoch. Musi on być zgodny z przepisami zawartymi w Dekrecie Ustawodawczym nr 241/1997. Firmy są zobowiązane regularnie aktualizować swoją dokumentację podatkową, aby utrzymać ważność licencji.
Wyznaczenie przedstawiciela ds. bezpieczeństwa
Zgodnie z włoskimi przepisami każdy podmiot gospodarczy delegujący pracowników musi wyznaczyć osobę odpowiedzialną za bezpieczeństwo i ochronę w miejscu pracy. Ona z kolei powinna mieć odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie, aby skutecznie zarządzać kwestiami związanymi z bezpieczeństwem pracowników.
Kryteria dla firm spoza UE
Firmy spoza Unii Europejskiej napotykają na dodatkowe bariery administracyjne. Po pierwsze, dokumenty dotyczące zdrowia i bezpieczeństwa, jakie będą przedkładane we Włoszech, muszą być tłumaczone przez tłumacza przysięgłego oraz poświadczone przez odpowiednie instytucje w kraju pochodzenia. Wymagane dokumenty przechodzą później weryfikację przez włoskie władze, co może spowodować dodatkowe opóźnienia.
Przedsiębiorstwa spoza UE muszą także spełniać wymagania dotyczące posiadania przedstawiciela w kraju. Zatrudnienie stałego reprezentanta we Włoszech jest zalecane, ponieważ umożliwia to szybsze reagowanie na zmiany w przepisach oraz zapewnia płynniejszy kontakt z inspekcjami pracy. Co więcej, firma musi regularnie dostarczać aktualizowane dokumenty potwierdzające spełnianie wymogów dotyczących ubezpieczeń społecznych, BHP i podatków.
Jak uzyskać licencję punktową we Włoszech?
Proces ten obejmuje kilka etapów, które są niezbędne, aby legalnie delegować pracowników do pracy na włoskich placach budowy lub innych tymczasowych miejscach pracy. Poniżej je przedstawimy od początku ubiegania się o licencję do utrzymania jej w przedsiębiorstwie.
Składanie wniosków online
Wnioski o wydanie Patente a Crediti składane są za pośrednictwem portalu internetowego włoskiej Państwowej Inspekcji Pracy. W procesie tym firmy muszą dostarczyć wszystkie niezbędne dokumenty, takie jak potwierdzenie rejestracji działalności, oceny ryzyka, zaświadczenia o przeszkoleniu pracowników oraz dokumenty związane z ubezpieczeniami społecznymi i podatkami. Dla firm zagranicznych możliwa jest także współpraca z przedstawicielem lub agentem, który pomoże przejść przez procedurę wnioskowania.
Samocertyfikacja i deklaracje
W ramach procesu aplikacyjnego firmy mają możliwość samocertyfikacji w odniesieniu do niektórych dokumentów, takich jak status rejestracji, potwierdzenie opłacania składek na ubezpieczenie społeczne, czy zgodność podatkowa. Warto jednak pamiętać, że określone obszary, jak np. szkolenia BHP czy dokumentacja oceny ryzyka, wymagają pełnej deklaracji, którą firma składa zgodnie z włoskimi normami. Samo złożenie wniosku o licencję punktową we Włoszech nie jest wystarczające, dlatego każda deklaracja musi być prawdziwa i zgodna z wymogami systemu.
Wydanie patentu cyfrowego
Po pomyślnym złożeniu aplikacji, weryfikacji dokumentów i spełnieniu wszystkich wymagań, firma otrzymuje cyfrowy patent, który stanowi jej licencję na delegowanie pracowników do Włoch. Patent ten rejestruje początkowy stan zgodności z przepisami oraz przypisuje firmie monitorowane i aktualizowane na bieżąco punkty. Na początku każda firma otrzymuje 30 punktów, które mogą rosnąć lub maleć w zależności od jej dalszej zgodności z przepisami.
Monitorowanie i aktualizacja punktów
Po uzyskaniu Patente a Crediti firma musi regularnie aktualizować swoje dokumenty oraz informować odpowiednie władze o wszelkich zmianach dotyczących jej zgodności z przepisami. Przypisane punkty mogą wzrastać, jeśli zakład pracy zainwestuje w dodatkowe szkolenia dla pracowników, poprawi swoje standardy bezpieczeństwa lub dostarczy nowe certyfikaty zgodności. Z drugiej strony, punkty mogą być tracone za naruszenia przepisów lub brak reakcji na zmiany w obowiązujących normach.
System monitorowania punktów i kontrole zgodności
System licencji punktowej we Włoszech wymaga, aby firmy regularnie udowadniały swoją zgodność z włoskimi przepisami. Punkty przyznawane są za przestrzeganie norm bezpieczeństwa, szkolenia pracowników oraz spełnianie wymogów dotyczących zabezpieczeń społecznych. Firmy stale utrzymujące wysokie standardy, mogą liczyć na wzrost punktów i dalej prowadzić delegację pracowników.
Natomiast naruszenia przepisów, takie jak brak szkoleń BHP czy nieopłacanie składek, prowadzą do utraty punktów, a w skrajnych przypadkach do zawieszenia licencji. Włoska Inspekcja Pracy regularnie przeprowadza kontrole, aby sprawdzić, czy przedsiębiorstwa przestrzegają wymogów. Firmy muszą więc dbać o zgodność z przepisami, aktualizować dokumenty i reagować na zmiany w regulacjach.
Patente a crediti opiera się na licencji punktowej, która we Włoszech wprowadza obowiązek monitorowania zgodności z przepisami przez firmy delegujące pracowników do tego kraju. Przedsiębiorcy są zobligowani do regularnego aktualizowania dokumentów, przeprowadzania szkoleń BHP i przestrzegania przepisów dotyczących bezpieczeństwa pracy oraz zabezpieczeń społecznych. Utrzymanie odpowiedniej liczby punktów jest niezbędne, aby uniknąć kar i zawieszenia licencji. Dostosowanie się do nowych wymagań zapewni firmom legalność działań na rynku włoskim.
