Registro de Empresas Acreditadas (REA) – najważniejsze informacje

Rozpoczęcie działalności budowlanej na Półwyspie Iberyjskim wymaga przestrzegania szeregu regulacji administracyjnych i prawnych. Jednym z warunków dopuszczenia przedsiębiorstwa do realizacji robót na terenie Hiszpanii jest uzyskanie wpisu do Registro de Empresas Acreditadas (REA). Certyfikat ten stanowi potwierdzenie, że podmiot posiada zdolność techniczną, organizacyjną i kadrową do prowadzenia prac w zgodzie z hiszpańskimi normami prawa pracy oraz przepisami bezpieczeństwa i higieny.

Jak wygląda rejestracja firm do REA? Jakie warunki trzeba spełnić? W dzisiejszym wpisie omówimy ten proces krok po kroku. Zapraszamy!

Co to jest certyfikat REA?

Certyfikat REA (Registro de Empresas Acreditadas) to oficjalny wpis do rejestru prowadzonego przez hiszpańskie Ministerstwo Pracy i Gospodarki Społecznej. Dokument ten potwierdza, że przedsiębiorstwo wykonujące prace w sektorze budowlanym posiada odpowiednie zasoby techniczne, strukturalne i personalne, a także wdrożone procedury związane z bezpieczeństwem pracy.

Uzyskanie certyfikatu stanowi warunek dopuszczenia firmy do realizacji robót budowlanych na terytorium Hiszpanii. Wpis obowiązuje przez okres trzech lat i ma charakter ogólnokrajowy, co oznacza, że jest ważny we wszystkich wspólnotach autonomicznych, niezależnie od miejsca prowadzenia projektów.

Rejestr REA został utworzony w 2008 roku jako narzędzie kontroli zgodności przedsiębiorstw z hiszpańskimi przepisami, a także jako środek zwiększający bezpieczeństwo na placach budowy. Od momentu jego wprowadzenia każdy podmiot, który zamierza działać jako wykonawca główny lub podwykonawca, musi przedstawić ważny certyfikat, zanim rozpocznie prace.

Certyfikat REA – co jest weryfikowane?

Rejestracja firmy do REA wiąże się z oceną szeregu obszarów działalności przedsiębiorstwa. Organy administracji sprawdzają, czy działalność dysponuje strukturą i procedurami pozwalającymi na bezpieczne oraz zgodne z prawem prowadzenie robót budowlanych.

Weryfikacji podlegają w szczególności:

• Zasoby organizacyjne i techniczne – sprawdzenie, czy przedsiębiorstwo posiada infrastrukturę oraz środki niezbędne do realizacji powierzonych prac.
• Szkolenia z zakresu BHP – potwierdzenie, że wszyscy pracownicy, a także kadra zarządzająca, odbyli wymagane kursy zgodnie z hiszpańską ustawą o zapobieganiu ryzyku zawodowemu (Ley 31/1995).
• System prewencji wypadków – ocena, czy firma wdrożyła procedury i narzędzia ograniczające ryzyko wystąpienia zdarzeń niebezpiecznych na budowie.
• Zasoby ludzkie – analiza kwalifikacji zatrudnionych pracowników i ich zdolności do realizacji robót w ramach powierzonych kontraktów.

Tylko przedsiębiorstwa, które pozytywnie przejdą ten proces, uzyskują możliwość otrzymania certyfikatu REA i rozpoczęcia działalności na hiszpańskich placach budowy.

Kto musi zarejestrować się w REA?

Obowiązek uzyskania wpisu do Registro de Empresas Acreditadas obejmuje wszystkie przedsiębiorstwa wykonujące prace budowlane w Hiszpanii, jeżeli czas ich realizacji przekracza 8 dni roboczych. Wymóg ten dotyczy zarówno firm krajowych, jak i zagranicznych, działających jako generalni wykonawcy, podwykonawcy lub przedsiębiorstwa wspierające proces budowlany.
Rejestracja firmy w REA jest konieczna również w sytuacji, gdy podmiot wykonuje prace powiązane z budownictwem, takie jak montaż elementów prefabrykowanych, instalacje elektryczne, roboty konserwacyjne czy prace rozbiórkowe. W praktyce oznacza to, że niemal każda firma podejmująca aktywność na placu budowy, niezależnie od rodzaju kontraktu, musi uzyskać certyfikat REA.

Dodatkowo na głównych wykonawcach spoczywa obowiązek zweryfikowania, czy ich podwykonawcy posiadają aktualny wpis do rejestru. Brak takiej weryfikacji przed rozpoczęciem robót może prowadzić do sankcji administracyjnych.

Jakie firmy nie muszą rejestrować się w REA?

Z obowiązku wpisu w REA zwolnione są dwie kategorie podmiotów:

• Osoby samozatrudnione (autónomos) – jeżeli nie zatrudniają pracowników i działają wyłącznie we własnym imieniu.
• Jednostki kontrolne i laboratoria testowe – wykonujące zadania w zakresie kontroli jakości lub badań materiałów budowlanych, które nie prowadzą bezpośrednich prac budowlanych.

Oba typy podmiotów muszą jednak przestrzegać ogólnych zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, mimo że sam wpis do rejestru ich nie dotyczy.

Jakie prace budowlane podlegają obowiązkowi rejestracji w REA?

Zakres działalności objętej obowiązkiem rejestracyjnym został określony w hiszpańskim Real Decreto 1627/1997. Do robót wymagających wpisu do Registro de Empresas Acreditadas zaliczane są wszystkie czynności związane z fizycznym procesem budowlanym, obejmujące między innymi:

• roboty ziemne i wykopaliskowe,
• fundamentowanie i wznoszenie konstrukcji,
• montaż oraz demontaż elementów prefabrykowanych,
• instalacje sanitarne, elektryczne, grzewcze i wentylacyjne,
• prace remontowe, modernizacyjne i konserwacyjne,
• tynkowanie, malowanie oraz roboty wykończeniowe,
• rozbiórki, prace porządkowe oraz roboty drogowe.

W praktyce oznacza to, że niemal każda aktywność techniczna prowadzona na placu budowy – niezależnie od tego, czy dotyczy obiektu publicznego, czy prywatnego – wymaga rejestracji w REA. Co więcej, także firmy z innych sektorów, których prace są integralną częścią realizowanego projektu budowlanego, mogą zostać zobligowane do uzyskania certyfikatu.

Rejestracja firmy do REA krok po kroku

Proces uzyskania rejestracji firmy do REA (Registro de Empresas Acreditadas) przebiega według kilku etapów administracyjnych, które wymagają starannego przygotowania dokumentów i zgodności z wymogami hiszpańskiego prawa pracy.

Przygotowanie dokumentacji

Na wstępie przedsiębiorstwo musi zgromadzić komplet materiałów potwierdzających zdolność do prowadzenia działalności budowlanej. Do najważniejszych należą: certyfikaty szkoleń BHP pracowników i kadry zarządzającej, dokumentacja dotycząca zasobów technicznych, plan zapobiegania wypadkom oraz zaświadczenia o zgodności z hiszpańskimi przepisami. W przypadku firm zagranicznych większość dokumentów wymaga tłumaczenia na język hiszpański, często w formie przekładu przysięgłego.

Złożenie wniosku

Formularz rejestracyjny składany jest w odpowiedniej instytucji administracyjnej we wspólnocie autonomicznej, w której planowane jest rozpoczęcie pierwszego projektu. Wniosek można złożyć elektronicznie, przy czym podmiot zagraniczny musi posługiwać się hiszpańskim podpisem cyfrowym lub działać przez upoważnionego przedstawiciela.

Weryfikacja dokumentów

Organy odpowiedzialne za rejestrację analizują dostarczone materiały. Ocenie podlega zgodność procedur z przepisami dotyczącymi bezpieczeństwa pracy, a także adekwatność zasobów ludzkich i technicznych. W przypadku braków formalnych administracja może zażądać uzupełnień, co wydłuża czas postępowania.

Uzyskanie certyfikatu REA

Po pozytywnej weryfikacji firma otrzymuje numer rejestracyjny i certyfikat ważny przez okres trzech lat na całym terytorium Hiszpanii. Po upływie tego okresu konieczne jest odnowienie wpisu. Certyfikat jest dokumentem wymaganym przed rozpoczęciem jakichkolwiek prac i stanowi podstawę do współpracy z kontrahentami na rynku hiszpańskim.

Certyfikat REA a wyzwania zagranicznych firm

Uzyskanie wpisu do Registro de Empresas Acreditadas stanowi dla przedsiębiorstw spoza Hiszpanii procedurę wymagającą nie tylko przygotowania formalnego, ale także dostosowania się do realiów lokalnego rynku. Najczęściej spotykane trudności wynikają z różnic systemowych, barier językowych oraz złożoności procesów administracyjnych.

Jednym z wyzwań jest konieczność zapewnienia zgodności dokumentów z hiszpańskimi wymogami prawnymi. Dotyczy to zarówno certyfikatów szkoleń BHP, badań lekarskich, jak i polis ubezpieczeniowych. Dokumenty wystawione w innym kraju wymagają tłumaczenia na język hiszpański, a w wielu przypadkach także formy przysięgłej. Brak takich tłumaczeń skutkuje odrzuceniem wniosku bądź opóźnieniami w rejestracji.

Dodatkowe trudności pojawiają się przy obsłudze platform zarządzania dokumentacją (Nalanda Global, CTAIMA, Metacontratas), stosowanych na budowach w Hiszpanii. Są to narzędzia prywatne, wykorzystywane przez generalnych wykonawców, które wymagają wgrywania i walidacji dokumentów dotyczących zarówno przedsiębiorstwa, jak i pracowników. Brak pozytywnej weryfikacji uniemożliwia wejście na plac budowy.

Istotnym aspektem są również koszty – poza opłatami związanymi z rejestracją, firmy muszą liczyć się z kosztami tłumaczeń, szkoleń zgodnych z hiszpańskimi standardami oraz z opłatami za korzystanie z platform dokumentacyjnych.

Pomimo tych barier, uzyskanie certyfikatu i rejestracja firm do REA otwiera drogę do legalnego i stabilnego działania w hiszpańskim sektorze budowlanym. Wpis do rejestru bywa nie tylko obowiązkiem, ale także czynnikiem zwiększającym wiarygodność w relacjach z kontrahentami i instytucjami publicznymi.

REA jako przepustka do hiszpańskiego rynku budowlanego

Certyfikat REA nie ogranicza się wyłącznie do roli administracyjnego obowiązku. W praktyce pełni funkcję swoistej przepustki, dzięki której zagraniczne przedsiębiorstwa mogą konkurować na równych zasadach z lokalnymi podmiotami. Posiadanie wpisu do rejestru jest dla kontrahentów sygnałem, że firma działa zgodnie z rygorystycznymi hiszpańskimi standardami bezpieczeństwa i organizacji pracy.

Dzięki temu przedsiębiorstwa z Polski i innych państw zyskują nie tylko prawo do realizacji kontraktów, ale również większą wiarygodność podczas ubiegania się o zlecenia publiczne i prywatne. Warto pamiętać, że certyfikat REA jest często pierwszym dokumentem, o jaki pytają inwestorzy oraz główni wykonawcy jeszcze przed podpisaniem umowy.